«Μην με ξεχνάς» (Remember me) είναι το κεντρικό σύνθημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Παγκόσμιας Εταιρείας Αλτσχάιμερ με αφορμή τη σημερινή ημέρα που είναι αφιερωμένη σε μια από τις πιο διαδεδομένες εκφυλιστικές νόσους του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος που εμφανίζεται στην τρίτη ηλικία.
Υπολογίζεται ότι το 5% των ατόμων άνω των 65 ετών και το 20% άνω των 80 ετών έχουν Αλτσχάιμερ, τη δεύτερη πιο συχνή πάθηση στην ηλικία των 80, μετά τις αρθρίτιδες. Η φετινή εκστρατεία για την Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ έχει στόχο να κινητοποιήσει τους πολίτες ώστε να μάθουν να αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά της άνοιας, δεδομένου και ότι ο στιγματισμός και η παραπληροφόρηση που περιβάλλει τη συγκεκριμένη ασθένεια παραμένει ένα παγκόσμιο πρόβλημα.
Άνοια είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιαδήποτε κατάσταση που με την πάροδο του χρόνου προκαλεί φθορά σε μια σειρά λειτουργιών του εγκεφάλου όπως η μνήμη, η σκέψη, η ικανότητα αναγνώρισης, ο λόγος, ο προγραμματισμός και η προσωπικότητα.
Η νόσος Αλτσχάιμερ ευθύνεται για το 50-60% των περιπτώσεων άνοιας.
Τα δέκα χαρακτηριστικά της άνοιας είναι:
- Απώλεια μνήμης και δυσκολία του ατόμου να θυμηθεί τηλέφωνα, πληροφορίες, ειδήσεις, ραντεβού κτλ.
- Δυσκολία στην εκτέλεση συνηθισμένων πράξεων όπως η οδήγηση, η μετακίνηση, η διατροφή, η εργασία, τα ψώνια κτλ.
- Δυσκολία στην κρίση και αδυναμία καθορισμού και λήψης αποφάσεων ανάλογα με τα καθημερινά δεδομένα, π.χ. σύγχυση στην ένδυση, στην επιλογή διαδρομών.
- Αποπροσανατολισμός στον τόπο και το χρόνο. Δυσκολία στην ανάκληση ημερομηνιών, προσδιορισμού ωρών και περιόδων της ημέρας, αδυναμία προσδιορισμού του χώρου ακόμα και σε περιοχές κοντά στην κατοικία τους.
- Δυσκολία στη χρήση της γλώσσας: ανάλογα με την ψυχολογική κατάσταση ξεχνούν τι θέλουν να πουν και μιλούν περιφραστικά όταν αναφέρονται σε ένα αντικείμενο.
- Δυσκολίες με την αφαιρετική και προσθετική σκέψη: δυσκολία στη διαχείριση αριθμών, π.χ. τηλέφωνα, λογαριασμούς, διαχείριση χρημάτων.
- Απώλεια αντικειμένων όπως κλειδιά, πορτοφόλια, έγγραφα, ενώ τοποθετούν άλλα αντικείμενα σε απίθανα μέρη.
- Οι αλλαγές στην συναισθηματική κατάσταση των ατόμων με άνοια είναι ταχύτατες και διακυμαίνονται από την βαθιά λύπη στο θυμό ή το μεγάλο κέφι, συχνά χωρίς προκλητό αίτιο.
- Αλλαγές στην προσωπικότητα και τη συμπεριφορά που εκδηλώνονται με παρανοϊκότητα, με υποβολιμότητα, με εξάρτηση από οικεία πρόσωπα.
- Απώλεια πρωτοβουλίας και απώλεια ενδιαφέροντος, προσήλωση σε παθητικές δραστηριότητες, αδυναμία συμμετοχής σε δραστηριότητες.