Μέρες πόνου και μνήμης του μεγάλου ξεριζωμού αυτές που διανύουμε… Σεπτέμβρης του 2015, 93 χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, και ένα τραύμα εξακολουθεί να χαίνει τέσσερις και πέντε γενιές μετά… Ακόμα και σήμερα, απόγονοι Μικρασιατών εξακολουθούν να ανατρέχουν σε μαρτυρίες και ντοκουμέντα της εποχής εκείνης, μην μπορώντας ίσως να δεχτούν ότι είναι ουσιαστικά απάτριδες μια και πατρίδα γι’ αυτούς ήταν η ευλογημένη γη της Ιωνίας.
Κι εκεί που πιστεύαμε ότι δεκαετίες μετά όλα όσα ήταν να δουν το φως το δημοσιότητας σχετικά με τη Μικρασιατική Καταστροφή τα είχαμε δει, πριν από λίγα χρόνια ένα σπάνιο ντοκουμέντο, με πλάνα που τράβηξε ο Τζορτζ Μαγκάριαν, απόφοιτος του Αμερικανικού Κολεγίου του Ικονίου της Μικράς Ασίας, αποκαλύφθηκε.
Τα αρχικά πλάνα δείχνουν τη ζωή στη Σμύρνη πριν από την καταστροφή. Στον προβλήτα αλλά και στους εμπορικούς δρόμους της πόλης, συνυπάρχουν ειρηνικά Έλληνες και Τούρκοι…
Aκολουθούν συγκλονιστικές εικόνες από την καταστροφή της πόλης και το διωγμό των Ελλήνων.
Ο ερχομός στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας φέρνει ατέλειωτες στερήσεις υπό φρικτές συνθήκες και καθημερινή μάχη για την επιβίωση.
Η παιδική αθωότητα βρίσκει τρόπους έκφρασης μέσα στα συντρίμμια των ανθρώπινων ζωών. Είναι όμως χαρακτηριστική και η προσπάθεια των προσφύγων να χτίσουν πρόχειρα καταλύματα για να κάνουν μια νέα βιώσιμη αρχή.
Στο σχετικό βίντεο, που έδωσε στη δημοσιότητα ο εγγονός του Μπαγκάριαν 86 χρόνια μετά την καταστροφή (2008), η εικόνα μιλά από μόνη της…