Το σημείωμα του Φίλωνα Κτενίδη δημοσιεύτηκε με αφορμή «το ιστορικό γεγονός της παραλαβής και μεταφοράς της σεπτής Εικόνος της Παναγίας Σουμελά, από του Βυζαντινού Μουσείου των Αθηνών εις τα υψώματα της Καστανιάς, όπου εθεμελιώθη, υπό τον σκέπην Της, το πρώτο παρεκκλήσι του όλου συγκροτήματος της Μονής Σουμελά (μετά των Σχολών και του Καθολικού της)», όπως έγραψε η Ποντιακή Εστία στο διπλό τεύχος 19-20 (Ιούλιος-Αύγουστος 1951).
Ύστερα από τριάντα χρόνια οι Πόντιοι, μαζύ τους και το Πανελλήνιον, προσκύνησαν και πάλιν την Παναγία τους, την Παναγία Σουμελά.
Η πάνσεπτη Εικόνα της Παναγίας Σουμελά υπήρξε ιερά πηγή θαυμάτων.
Επί τρεις σχεδόν δεκαετηρίδας οι πιστοί Της λάτραι δεν την αντίκρυσαν.
Έσβυσαν οι λαμπάδες και τα καντήλια και τ’ αγιοκέρια ολόγυρά Της, και αντί των καπνών του λιβάνου και του θυμιάματος, Την σκέπασε ο πυκνός πέπλος μιας ομίχλης, που την έκαμε αόρατη και την έκρυψε απ’ τον κόσμο Της, απ’ όλο τον κόσμο.
Οι πιστοί Της όλα αυτά τα χρόνια ευρίσκοντο εν αναμονή! Περίμεναν κάποιο νέο θαύμα της Παναγίας των… Απ’ τους προγόνους των ήξεραν, πως στο κύλισμα των αιώνων πολλές φορές η Παναγία Σουμελά τούς άφησε προσωρινά, για να τους ξανάρθη πάλι, να ξαναφαίνεται και πάλι, μαζύ με κάποιο νέο θαύμα.
Όπως τότε, στα παληά τα χρόνια, έτσι και τώρα!.. κρύφτηκε μέσ’ στην ομίχλη του πόνου και μέσα στα σύννεφα της λησμοσύνης, ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, για να ξαναλάμψη σαν θεϊκός ήλιος και πάλιν, μπρος στα μάτια των, μέσ’ στις ψυχές των· να σπάση τα δεσμά που την κρατούσαν φυλακισμένη, να ξαναπετάξη σαν άλλοτε από ένα μελαγχολικό κελί, και να ενθρονισθή και πάλι σε μια ψηλή κορυφή Ελληνικού βουνού, όπως τότε στην κορυφή του όρους Μελά.
Αυτό είναι το νέο θαύμα της Παναγίας Σουμελά.
Είναι η συνέχεια των παληών και η απαρχή των μελλοντικών.
Είναι δε θαύμα, διότι καμμιά ανθρώπινη δύναμη, καμμιά ατομική πρωτοβουλία, κανένας ενθουσιασμός και καμμιά δραστηριότης δεν θα μπορούσε να επιτελέση το έργον που έγινε, αν δεν καθωδηγείτο, αν δεν είχε την ευλογίαν και την θαυματουργόν συμπαράστασιν της Ιδίας, της Παναγίας.
Μια μικρή ανασκόπηση των αγώνων και των αγωνιών που περάσαμε και μια απλή επισκόπηση του γιγαντιαίου έργου, που επιτελέσθη μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα· η σύγκριση της σμικρότητος του κόπου και του χρόνου, με το μέγεθος του αποτελέσματος επιβάλλει την απόδοσιν της επιτυχίας, εις θαύμα της Παναγίας μας.
Όσοι συνέβαλαν στην επιτυχία αυτή, υπήρξαν απλά όργανα των βουλών Εκείνης.
Φίλων Κτενίδης