Τη μνήμη της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας, που τιμούν ιδιαιτέρως οι Μικρασιάτες, γιορτάζει σήμερα 22 Δεκεμβρίου η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η μεγαλομάρτυρας ζούσε στη Ρώμη την εποχή του Διοκλητιανού και ήταν κόρη του ειδωλολάτρη Πραιτεξτάτου και της χριστιανής Φαύστας. Η μητέρα της την μύησε στο Χριστιανισμό, ενώ στα ιερά γράμματα εκπαιδεύτηκε από τον ευσεβή Χρυσόγονο.
Όμως όταν ήρθε η ώρα να παντρευτεί, της έκαναν προξενιό τον ειδωλολάτρη Πούπλιο. Η Αναστασία ενοχλημένη με το ότι δεν πίστευε στο Χριστό, δεν δεχόταν να έχει σαρκική επαφή μαζί του, προφασιζόμενη ότι ήταν άρρωστη. Κρυφά από εκείνον βοηθούσε ανθρώπους που είχαν ανάγκη, πήγαινε στις φυλακές για να φροντίσει κρατούμενους χριστιανούς και έδινε τροφή στους πεινασμένους. Όταν το έμαθε ο σύζυγός της την έκλεισε στη φυλακή κι έτσι σταμάτησε το έργο της.
Ο Πούπλιος όμως πνίγηκε όταν ναυάγησε το πλοίο στο οποίο βρισκόταν, οπότε η Αγία αφέθηκε ελεύθερη. Τα βάσανά της όμως δεν τελείωσαν εδώ. Επειδή περισυνέλλεγε τα λείψανα των χριστιανών και τα ενταφίαζε, την συνέλαβαν οι ειδωλολάτρες και αφού την ανέκριναν και την βασάνισαν, την έριξαν στη θάλασσα. Ωστόσο κατάφερε να γλιτώσει. Θυμωμένος ο ηγεμόνας της περιοχής όπου ζούσε διέταξε να την δέσουν σε πασσάλους και να ανάψουν ολόγυρά της φωτιά να την κάψουν – όπως και έγινε.
Ο ναός στο Χορόσκιοϊ
Σύμφωνα με την παράδοση, στο Χορόσκιοϊ (Πετεινοχώρι) που βρίσκεται 3,5 χλμ. βορειοδυτικά της Μαγνησίας και 32 χλμ. βορειοανατολικά της Σμύρνης, την ώρα που βρέθηκε η εικόνα της Αγίας Αναστασίας ακούστηκε το λάλημα ενός πετεινού και γι’ αυτό η περιοχή πήρε αυτό το όνομα.
Ο ναός της Αγίας Αναστασίας ανήκε στη Μητρόπολη Εφέσου και ήταν τόπος συνάντησης περίπου 4.500 ορθόδοξων κατοίκων που ήταν τουρκόφωνοι.
Όταν γιορταζόταν η μνήμη της, το πανηγύρι ήταν τριήμερο και συγκέντρωνε κόσμο από όλη την Ιωνία. Τα σπίτια στο χωριό είχαν το καθιερωμένο λαδερό φαγητό για τη «μεγάλη» μέρα, τους φημισμένους ρεβιθοντολμάδες, δηλαδή ξερές μελιτζάνες γεμιστές με ρύζι και ρεβίθια αλεσμένα.
Το 1922 ο ναός ισοπεδώθηκε από τους Τούρκους και οι κάτοικοι διασκορπίστηκαν σε αρκετά μέρη της Ελλάδας (στο Αραπλί Θεσσαλονίκης, στην Έδεσσα, τη Νέα Ιωνία Βόλου, την Κοκκινιά και τον Πόρο).
Η ιερή εικόνα της Αγίας, που επειδή είχε σκούρο χρώμα προσώπου την αποκαλούσαν «καρά κιζ» δηλαδή μαύρο κορίτσι ή μελαχρινή, έφτασε στην Ελλάδα από Μικρασιάτες πρόσφυγες που έχτισαν το ναό της στον Περισσό Αττικής.
Πρόσφυγες από τη Μαγνησία έφεραν στη Νίκαια το χέρι από τον καρπό του δεξιού χεριού της Αγίας Αναστασίας. Εκεί, δίπλα στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου, έχτισαν το παρεκκλήσι της όπου κάθε χρόνο την τιμούν όπως της πρέπει.
Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν δύο ναοί αφιερωμένοι στη χάρη της: ο Ιερός Ναός Αγίας Αναστασίας & Αγίων Θεοδώρων Συκεών (στην προσφυγική περιοχή της Νέας Βάρνας – Καλλιθέας Συκεών) και ο Ιερός Ναός Αγίας Αναστασίας Νέας Κηφισιάς που εγκαινιάστηκε το 2013 στην περιοχή όπου επίσης εγκαταστάθηκαν μετά την Καταστροφή Μικρασιάτες και σήμερα αποτελεί μια αναπτυγμένη συνοικία της Θεσσαλονίκης.
- Πληροφορίες αντλήθηκαν από το mikrasiatwn.wordpress.com.
