Μπορούμε να ζήσουμε 150 χρόνια;

Η Βίβλος αναφέρει ανθρώπους που έζησαν πάνω από 150 χρόνια. Στον Καύκασο αναφέρονται περιπτώσεις υπεραιωνόβιων. Κατά πόσο είναι εφικτό να φτάσει ή και να ξεπεράσει ο σύγχρονος άνθρωπος τα 150 χρόνια ζωής;

“Και έζησε ο Ενώχ εκατόν εξήντα πέντε χρόνια και γέννησε τον Μαθουσάλα. Και βάδισε ο Ενώχ με το Θεό για διακόσια έτη μετά από τη γέννηση του Μαθουσάλα και γέννησε υιούς και θυγατέρες. Και έπαυσαν οι ημέρες του Ενώχ στα τριακόσια εξήντα πέντε έτη. Και βάδισε ο Ενώχ με το Θεό και έπαψε να είναι, διότι τον πήρε ο Θεός.

Και έζησε ο Μαθουσάλας εκατόν εξήντα επτά έτη και γέννησε τον Λαμέχ. Και έζησε ο Μαθουσάλας μετά τη γέννηση του Λαμέχ, οκτακόσια δύο έτη και γέννησε υιούς και θυγατέρες. Και έπαυσαν οι ημέρες του Μαθουσάλα, αφού έζησε εννιακόσια εξήντα εννέα έτη και πέθανε.”

Γένεση, κεφ.5:21-27

Οι βιβλικοί υπερ-αιωνόβιοι

Ο Μαθουσάλας είναι ο γηραιότερος άνθρωπος, το συνώνυμο της μακροζωίας. Αναφέρεται στη βίβλο, στο πέμπτο κεφάλαιο της Γένεσης, σύμφωνα με το οποίο, ο Μαθουσάλας έζησε 969 χρόνια.

Η σύγχρονη επιστήμη θέτει το φυσικό όριο της διάρκειας της ανθρώπινης ζωής κάτω από τα 150 χρόνια. Αυτό το όριο απέχει πολύ από τις μεγάλης διάρκειας ζωές πολλών βιβλικών προσώπων, που αναφέρονται στη Γένεση πριν από τον κατακλυσμό. Ωστόσο, οι βιβλικές αναφορές αμφισβητούνται από πολλούς ανθρώπους, κάποιοι από τους οποίους θεωρούν πως οι αναφορές των υπερ-αιωνόβιων στη Βίβλο είναι μεταφορικές, ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως οι αναφορές αυτές οφείλονται σε λάθη που έγιναν στη μετάφραση των βιβλικών κειμένων. Διάφοροι ερμηνευτές της Βίβλου έχουν προτείνει κάποιες θεωρίες, προσπαθώντας να εξηγήσουν την μεγάλη μείωση της διάρκειας της ανθρώπινης ζωής, μετά από τον κατακλυσμό του Νώε.

Μία τέτοια θεωρία, που εμπεριέχει την περίπτωση των παρερμηνειών στη μετάφραση της Βίβλου, προτάθηκε από τον Robert Best, ο οποίος πρότεινε πως οι μεγάλοι αριθμοί οι οποίοι περιγράφουν τη διάρκεια της ζωής του Μαθουσάλα, του Νώε και άλλων τέτοιων μυθικών προσώπων, οφείλονται στην ανακριβή συσχέτιση των ποικίλλων αρχαίων σουμερικών μετρικών συστημάτων. Θεωρεί πως με έναν πιο ακριβή υπολογισμό, ο Μαθουσάλας θα προέκυπτε ότι έζησε μέχρι τα 85 του χρόνια και πως έκανε τον πρώτο του γιο στα 17. Μια άλλη θεωρία, προτείνει πως οι ηλικίες των υπερ-αιωνόβιων που αναφέρονται στη Βίβλο, έχουν υπολογιστεί με βάση τους ηλιακούς κύκλους, ενώ στην πραγματικότητα θα έπρεπε να μετρηθούν σεληνιακοί κύκλοι (μήνες). Κάτι τέτοιο θα έδινε ως αποτέλεσμα ηλικίες παρόμοιες με τις σύγχρονες.

Από την άλλη μεριά, οι υποστηρικτές της Δημιουργίας εκλαμβάνουν ως σωστές τις ηλικίες που αναφέρονται στη Βίβλο και έχουν προτείνει διάφορους λόγους, για τους οποίους υπήρξε δραματική μείωση της διάρκειας ζωής των ανθρώπων, μετά από τον μεγάλο κατακλυσμό στην εποχή του Νώε. Ένας από τους λόγους της μείωσης αυτής, θεωρούν πως είναι οι περιβαλλοντικές συνθήκες που άλλαξαν μετά από τον κατακλυσμό, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η υπεριώδης ακτινοβολία, πράγμα το οποίο απέτρεψε τη μεγάλη διάρκεια της ζωής των ανθρώπων. Σύμφωνα με τον Carl Wieland, υποστηριχτή της Δημιουργίας, η μείωση της διάρκειας ζωής έγινε εξαιτίας της μεγάλης μείωσης του πληθυσμού της γης στον κατακλυσμό. Θεωρεί πως με τη μείωση του πληθυσμού, χάθηκε και το γονίδιο που ήταν υπεύθυνο για τη μακροζωία.

Για κάποιους που πιστεύουν στη Βίβλο κατά γράμμα, η μείωση της διάρκειας ζωής του ανθρώπου οφείλεται σε ενέργεια του Θεού:

«Τότε,είπε ο Κύριος: το πνεύμα μου δε θα παραμένει μέσα στον άνθρωπο για πάντα, γιατί είναι θνητός οι ημέρες ζωής του θα είναι εκατό και είκοσι χρόνια».

(Γένεση: 6:3)

Είναι η ελαφριάς μορφής υποθερμία, κλειδί για τη μακροζωία;

Από το 2003 οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι τα θερμόαιμα ζώα που ακολουθούν δίαιτες περιορισμένης θερμιδικής απόδοσης παρουσιάζουν χαμηλότερη θερμοκρασία στο εσωτερικό του σώματός τους και ζουν περισσότερο. (Η θερμοκρασία που αντιστοιχεί στο εσωτερικό του σώματος είναι διαφορετική από τη θερμοκρασία του εξωτερικού, η οποία συνήθως μετράται με τη χρήση θερμόμετρου στην κοιλότητα της μασχάλης. Θερμοκρασία μεταξύ 36,8 και 37 βαθμών Κελσίου θεωρείται φυσιολογική για το εσωτερικό του σώματος, ενώ παράγοντες όπως ο χαμηλός ή ο υψηλός μεταβολισμός, μπορούν να την μειώσουν ή να την αυξήσουν αντίστοιχα).

Ερευνητές στο ερευνητικό ινστιτούτο του La Jolla στο Calif αναφέρουν πως δοκιμάζοντας να μειώσουν την εσωτερική θερμοκρασία ποντικιών, μπόρεσαν να επιμηκύνουν τη διάρκεια των πειραματόζωων αυτών, μέχρι και 20 τις εκατό. Πέτυχαν να προσθέσουν τρεις μήνες επιπλέον ζωή στα ποντίκια, τα οποία σε κανονικές συνθήκες ζουν μέχρι δύο χρόνια.

Τι ρόλο παίζει η διατροφή στη μείωση της θερμοκρασίας;

«Ο περιορισμός των θερμίδων δεν είναι κατάλληλος για τον καθένα» αναφέρει ο Tamas Bartfai, διευθυντής του τμήματος “Molecular & Integrative Neurosciences” του ινστιτούτου και ένας από τους συγγραφείς της έρευνας. Προσθέτει, ότι για να επιτευχθεί η πτώση της θερμοκρασίας, η πρόσληψη θερμίδων θα πρέπει να μειωθεί κατά 25 με 30 τις εκατό. «Εάν μειωθούν περισσότερο από αυτό το όριο», δηλώνει πως «δεν έχει νόημα». Προσπάθησαν επίσης, αυτός και ο συνεργάτης του Bruno Conti, να διερευνήσουν εάν μπορεί να επιτευχθεί μείωση της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος, χωρίς να μειωθεί η πρόσληψη της τροφής.

Στα ψυχρόαιμα ζώα η μείωση της θερμοκρασίας του σώματός τους είναι εύκολη: απλώς χρειάζεται να πέσει η θερμοκρασία του περιβάλλοντός τους. Αλλά στα θερμόαιμα είδη, που διαρκώς προσαρμόζουν τη θερμοκρασία του σώματός τους αναλόγως των συνθηκών, είναι πιο δύσκολο να γίνει αυτό: ο εγκέφαλος πρέπει να ξεγελαστεί και να πιστέψει ότι η τοπική θερμοκρασία (που την αντιλαμβάνεται μέσω πληροφοριών που δέχεται από το αίμα) είναι πολύ υψηλή κι έτσι να μειώσει την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος, λίγα κλάσματα του ενός βαθμού Κελσίου. «Αυτή η σκέψη φαίνεται πολύ απλή» εξηγεί ο Bartfai. «Είναι σα να έχεις έναν θερμοστάτη και να τοποθετείς δίπλα του ένα κερί, ώστε να τον ξεγελάσεις».

Για να επιτύχουν την ψευδαίσθηση αυτή σε βιολογικό επίπεδο, ο Bartfai και ο Conti εφάρμοσαν γενετική μηχανική σε ποντίκια, με στόχο την αύξηση του επιπέδου συγκέντρωσης μιας πρωτεΐνης, η οποία κάνει τα μιτοχόνδρια των κυττάρων να παράγουν θερμότητα αντί για ATP, που είναι το βασικό ενεργειακό μόριο του κυτταρικού μεταβολισμού. Εστίασαν τη συγκεκριμένη ενέργεια στους υποκρετινικούς νευρώνες του υποθαλάμου. Καθώς η θερμότητα διαχύθηκε διαμέσου του εγκεφάλου, έφτασε στην προοπτική περιοχή, μία πρόσθια περιοχή του υποθαλάμου, όπου γίνεται η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Με την αίσθηση της θερμότητας, η προοπτική περιοχή προκάλεσε μείωση της εσωτερικής θερμοκρασίας στα ποντίκια, που κυμάνθηκε μεταξύ 0.3 έως 0,5 βαθμών Κελσίου.

Τα ποντίκια της έρευνας μπορούσαν να καταναλώσουν οτιδήποτε ήθελαν. Έτρωγαν με τον ίδιο ζήλο που έτρωγαν τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου και τα θηλυκά ζύγιζαν κατά μέσο όρο το ίδιο και στις δύο ομάδες. Τα αρσενικά ποντίκια της έρευνας ζύγιζαν 10 τις εκατό περισσότερο από τα φυσιολογικά αρσενικά, αλλά ο Bartfai δηλώνει πως τα ποντίκια αυτά χρειαζόντουσαν λιγότερη ενέργεια για να διατηρήσουν την εσωτερική τους θερμοκρασία. Οι επιστήμονες δεν ανέφεραν άλλες διαφορές στη φυσιολογία και στη συμπεριφορά μεταξύ των δύο ομάδων ποντικιών.

«Λίγοι άνθρωποι θα επέλεγαν έναν τρόπο ζωής, που θα ελάττωνε την πρόσληψη θερμίδων» σχολίασε ο Clifford B. Saper, νευρολόγος της ιατρικής σχολής του Χάρβαρντ. Πρόσθεσε, πως η έρευνα προκαλεί το ερώτημα, εάν η ήπια υποθερμία των 0,3 έως 0,5 βαθμών Κελσίου θα μπορούσε να είναι περισσότερο ανεκτή, απ’ όσο η εφ’ όρου ζωής έλλειψη θερμίδων, ως τρόπος για να επιτευχθεί η μακροζωία.

Δείχνοντας πως η θερμοκρασία του σώματος θα μπορούσε να μειωθεί χωρίς να υπάρξουν αλλαγές στις διαιτητικές συνήθειες, οι επιστήμονες Bartfai και Conti τράβηξαν την προσοχή πολλών εταιριών του San Francisco. Κάποιοι ενδιαφέρθηκαν για την δημιουργία μίας μικροσκοπικής συσκευής, που θα μπορούσε να τοποθετηθεί μέσα στον ανθρώπινο εγκέφαλο. «Θα ήταν πολύ εύκολο να εισαχθεί μέσα από το στόμα, με τη βοήθεια ενός νυστεριού» εξήγησε ο Bartfai. «Δε θα ήταν δα και κάποια σοβαρή εγκεφαλική επέμβαση».