Πριν από 90, περίπου, χρόνια εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνοπόντιοι άφησαν τα «ευλογημένα χώματα», όπως τα έλεγαν, της πατρίδας τους και με αφάνταστες περιπέτειες και δοκιμασίες έφτασαν στην Ελλάδα, – χώρα ιδιαίτερα δοκιμασμένη τότε από μακροχρόνιους πολέμους (τους Βαλκανικούς, τον Α’ Παγκόσμιο) και τη Μικρασιατική Καταστροφή – που βρισκόταν στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης. Ένα άλλο μέρος τους, μικρότερο, ζήτησε καταφύγιο σε άλλα φιλόξενα εδάφη.
Πάμφτωχοι, έχοντας αφήσει πίσω τους περιουσίες και πλούτη (ορισμένοι απ’ αυτούς τουλάχιστον), έφτασαν ταλαιπωρημένοι από τις διώξεις, με το φόβο ακόμη ζωντανό μέσα τους, κι εγκαταστάθηκαν – δίχως να χάσουν το θάρρος τους -εδώ κι εκεί στη νέα ελληνική πατρίδα. Σκόρπισαν σε χωριά και πόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης, στους συνοικισμούς της πρωτεύουσας και σε άλλες περιοχές, με μοναδικό εφόδιο την αυτοπεποίθηση, την αισιοδοξία, την αγάπη στη γη και στα γράμματα ή στις τέχνες.
Σανταίοι Α’ γενιάς στη Νέα Σάντα Κιλκίς
Μέσα από αντιξοότητες και εμπόδια, που συνάντησαν, ειδικά στα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης τους, κατόρθωσαν τόσο αυτοί όσο και αργότερα τα παιδιά τους, με την επιμονή και την υπομονή που τους διακρίνει, όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να διεισδύσουν στους χώρους των επιστημών και των τεχνών, της πολιτικής και του συνδικαλισμού, και να διακριθούν, συντελώντας καίρια στην ανύψωση του βιοτικού επιπέδου των συμπολιτών τους, στην πρόοδο της επιστήμης και στην πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου.
Γνωστή σε όλους είναι η έφεση των Ποντίων προς τα γράμματα και τις τέχνες, έφεση που καλλιεργήθηκε και στερεώθηκε στον Πόντο από τα λαμπρά σχολεία που λειτουργούσαν εκεί, όπως αυτά της Τραπεζούντας, της Αργυρούπολης, της Αμισού κ.ά. ελληνικών πόλεων της χώρας του Πόντου.
Η πρώτη γενιά των επιστημόνων και των λογίων ή των καλλιτεχνών ποντιακής καταγωγής, που ξεπήδησε στα ελληνικά χώματα, ήταν εν πολλοίς δημιούργημα των εκπαιδευτικών, που πλαισίωναν τα σχολεία του Πόντου.
Σήμερα οι Πόντιοι που είναι εγκαταστημένοι στην Ελλάδα αποτελούν ένα από τα πιο ζωντανά κομμάτια του Ελληνισμού, που διαθέτει εκατοντάδες συλλόγους στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό, με τους οποίους διατηρεί τη γλώσσα, τις παραδόσεις, τα έθιμα, τα τραγούδια και τους χορούς, σε χιλιάδες ποντιόπουλα της τρίτης και τέταρτης γενιάς.
Παράλληλα διοργανώνει παγκόσμια συνέδρια με τη συμμετοχή Ποντίων αντιπροσώπων απ’ όλες τις ηπείρους της Γης και προσπαθεί να πετύχει με βιβλία, διαλέξεις, συλλαλητήρια κ.ά. την διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας 350.000 Ελλήνων Ποντίων, που εξοντώθηκαν από το τουρκικό κράτος με κάθε τρόπο κατά τα έτη 1914-1922.
Του Θανάση Γεωργιάδη
Συμπλήρωμα «Παιδείας» (λ. «Πόντος»)
Πηγή: santeos.blogspot.gr