Πραγματοποιήθηκε συνέδριο από τον Σύνδεσμο Φιλίας Εθνών με θέμα τον Μικρασιατικό Ελληνισμό στο πλαίσιο της συμπλήρωσης 90 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ακολουθούν φωτογραφίες στο τέλος του άρθρου από το συνέδριο.
Ο Σύνδεσμος Φιλίας Εθνών (Σ.Φ.Ε) και οι συνδιοργανωτές του επιστημονικού συνεδρίου, υπό την αιγίδα της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α), πραγματοποίησαν συνέδριο στις 29 και 30 Μαρτίου 2013 στο Αμφιθέατρο AULA της Φιλοσοφικής Σχολής (Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου), με θέμα «Μικρασιατικός Ελληνισμός και Πολιτισμός» στο πλαίσιο του εορτασμού των 175 χρόνων από την ίδρυση της Φιλοσοφικής Σχολής και της συμπλήρωσης 90 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Μεταξύ των κορυφαίων στιγμών του συνεδρίου, ήταν οι ομιλίες των Μικρασιατών ή Μικρασιατικής καταγωγής προσωπικοτήτων που τιμήθηκαν με το χρυσό μετάλλιο του Σ.Φ.Ε, έλαβαν τιμητική διάκριση και ανακηρύχθηκαν επίτιμα μέλη του, ως δείγμα ελάχιστης αναγνώρισης για την προσφορά τους στον Ελλαδικό χώρο στους τομείς των Γραμμάτων, των Τεχνών, του Πολιτισμού, για το κοινωνικό τους έργο και την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. ‘Ολοι τους έχουν εργαστεί για τη διάσωση και διάδοση του Μικρασιατικού Πολιτισμού.
Ο Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και πρώην Πρόεδρός της, μέλος ξένων Ακαδημιών, ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας και Φιλοσοφίας Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Πανεπιστήμιο του Νανσύ, φυσιογνωμία ήθους και αγώνων. Εκφράζει με θάρρος τις απόψεις του και για τα σύγχρονα προβλήματα επιβίωσης του Εληνικού έθνους, αλλά και της ανθρωπότητας.
Απευθυνόμενος στους συνέδρους, αφού συνεχάρη τους διοργανωτές του συνεδρίου, «με το δικαίωμα των πρεσβείων της ηλικίας», προσέθεσε: «Η ιστορία των Ελλήνων της Μ. Ασίας είναι τρισένδοξη και φαντασμαγορική στις τρεις χιλιετίες της, με την απαράμιλλη πνευματική μεγαλουργία των πρωτοπόρων των Ελλήνων, με την πολύμορφη παραγωγική εργασία, με την ναυτεμπορική δράση τους, με τους γενναίους αμυντικούς αγώνες τους, με τις ώρες ευτυχισμένης ζωής, με την ευσέβεια, τη σωφροσύνη τους, τον ανθρωπισμό, την καρτερία τους, την ειδική συνοχή τους και την αντοχή της εθνικής αυτοσυνειδησίας τους επί τριάντα συναπτούς αιώνες. Κατόρθωμα κοσμοϊστορικό των Ελλήνων της Μ. Ασίας είναι ότι αυτοί κατ’εξοχήν, κέρδισαν την ιστορική ενηλικίωση της ανθρωπότητας. Στις πόλεις της Ιωνίας, Σμύρνη, Έφεσσο, Φώκαια, Μίλητο, εκεί επικεντρώθηκε η αυτοδυναμία για την εμπιστοσύνη του ανθρώπινου πνεύματος». Στη συνέχεια ο κ.Δεσποτόπουλος ανέγνωσε αποσπάσματα για τη Μικρασιατική Καταστροφή από το βιβλίο του «Ιστορικά».
Ο Πάνος Λιγομενίδης, μέλος και πρώην Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, Ομότιμος Καθηγητής των Πανεπιστημίων Maryland, Stanford, UCLA, ειδικός ερευνητής Ιατρικών εφαρμογών, στην ανάπτυξη και εφαρμογή των Νευρωνικών δικτύων, έχει λάβει πληθώρα διακρίσεων και έχει δημοσιεύσει αξιόλογο επιστημονικό έργο.
Μετά το χαιρετισμό του στους συνέδρους, ανέφερε: «Οι διαπιστώσεις από όλα τα μέρη του κόσμου συμπίπτουν. Έχουμε εισέλθει σε μια παγκόσμια κρίση, η οποία δεν είναι μόνο κρίση οικονομική. Είναι κρίση ευρύτερα κοινωνική και βαθύτερα πνευματική. Εδώ στην Ελλάδα, χωρίς οραματισμό, όλοι μας νοιώθουμε χαμένοι, ιδίως οι νέοι μας.
Ο Ανθρωπος πλήρης και ακέραιος μέσα από τα διδάγματα του Ελληνικού πνευματικού πολιτισμού, διαβαίνοντας από περιπέτεια σε περιπέτεια, διαβίωνε και λειτουργούσε. Και τώρα στις μέρες μας, στον 21ο αιώνα, εισήλθαμε με μια αβυσσαλέα μανία κατεδαφισμού, ιδίως στην Ευρώπη. Θα θριαμβεύσουν οι μηχανές ή θα λειτουργήσει, ως θαύμα θαυμάτων, μια ανάσταση του πολιτισμού που κουβάλησε τόσους αιώνες η Ελληνική γλώσσα;
Πρέπει να ξαναβρούμε την γλώσσα μας, την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας. Αν δεν το κάνουμε εμείς, δεν θα το κάνει κανείς για λογαριασμό μας».
Ο Γιάννης Παρμακέλης, νέο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, γλύπτης, μαθητής των Γιάννη Μόραλη και Γιάννη Παππά, διακριθείς με πολλά βραβεία, ίδρυσε και δίδαξε στο Τμήμα Καλλιτεχνικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών (Σχολή Αχιτεκτόνων Μηχανικών) στο Πανεπιστήμιο Θράκης. Η έμπνευση, η αφαίρεση, το χρώμα, η πρωτοτυπία, οι συνδυασμοί μορφών, υλικών και τύπων χαρακτηρίζουν το έργο του.
Ο Γιάννης Παρμακέλης, μετά το χαιρετισμό του, τόνισε: «Κατάγομαι από δύο γονείς Μικρασιάτες». Αναφέρθηκε «στα εξαιρετικής αξίας γλυπτά της Περγάμου» και πρότεινε, «να ζητηθούν αντίγραφα από το Μουσείο του Βερολίνου όπου βρίσκονται, προκειμένου να έρθουν στη χώρα μας για να εκτεθούν σε ειδικό Μουσείο στην Αθήνα, το οποίο έπρεπε να υπάρχει».
Ο Μίκης Θεοδωράκης, Μουσικοσυνθέτης, Σμυρνιός από μητέρα, ο Μίκης των αγώνων, των τραγουδιών, των πόνων, των καημών του Ελληνικού λαού, αγωνιστής για τις πανανθρώπινες αξίες. Μελοποιήσε τους μεγάλους ποιητές της Ρωμιοσύνης και τους έκανε κτήμα του Ελληνικού λαού. Το βραβείο του, λόγω ασθένειας, παρέλαβε η Ηρώ Σγουράκη, η οποία μετέφερε τις ευχαριστίες και το χαιρετισμό του.
Ο Λάζαρος Ευφραίμογλου, από γονείς πρόσφυγες (από τη Σπάρτη Πισιδίας), πτυχιούχος στα Οκονομικά και κλωστουφαντουργικά, δημιουργός του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, με παράλληλη επιχειρηματική δραστηριότητα, έχει να επιδείξει σημαντική δραστηριότητα και στη Δημόσια ζωή. Βουλευτής, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ιδρυτής και Πρόεδρος της Κ.Ε. Επιμελητηρίων Ελλάδος, έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις από την Ακαδημία Αθηνών, το Συμβούλιο της Ευρώπης κ.α. Παράλληλα σημαντικές είναι και οι κοινωνικές του δραστηριότητες, όπως η ίδρυση ορφανοτροφείων και η συντήρηση Βυζαντινών μοναστηριών.
Αποδεχόμενος τη βράβευση του ο κύριος Λάζαρος Ευφραίμογλου απευθύνθηκε στους συνέδρους και είπε: «Το βραβείο αντανακλά τις δραστηριότητες των Μικρασιατών, οι οποίοι συνεχίζουν να δημιουργούν και να προβάλλουν τον Ελληνικό Πολιτισμό. Μπορεί οι πολεμικές συνθήκες να άλλαξαν τη γεωγραφική εικόνα του Μικρασιατικού Ελληνισμού, αλλά δεν κατάφεραν να καταστρέψουν τον πυρήνα του. Το δοχείο μπορεί να έσπασε αλλά το περιεχόμενο δεν χάθηκε».
Η Ελένη Μπίστικα, η γνωστή, μαχόμενη Δημοσιογράφος στην Καθημερινή, από το 1961, όπου διατηρεί την καθημερινή στήλη Σημειωματάριο- Τήλεφος, Σμυρνιά και απο τους δύο γονείς ( Κατραμόπουλος-Σπανούδη), εκλεγμένο μέλος στο Δ.Σ της Ένωσης Σμυρναίων.
Σπουδαίο της επίτευγμα ήταν η κερδοφόρα μάχη που έδωσε για τη διατήρηση των 8 προσφυγικών πολυκατοικιών της Λ. Αλεξάνδρας. Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων στις 27/11/2008 με ψήφους 14 υπέρ και ένα μόνο κατά, γνωμοδότησε υπέρ της διατήρησης αυτών των πολυκατοικιών.
Απευθυνόμενη η Ελένη Μπίστικα στους συνέδρους, μεταξύ των άλλων, μίλησε για τα μεγάλα δώρα του Πολιτισμού, αποσκευές μνήμης, που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες γονείς και παππούδες. Αποδέχομαι την βράβευση, είπε, μόνο για το λόγο ότι, όντως, δόθηκε και ήταν κερδοφόρα η μάχη για τη διατήρηση των οκτώ πολυκατοικιών της Λ. Αλεξάνδρας, ψυχή της φιλοξενίας στους Συνέλληνες, για να μείνει ζωντανή η μνήμη των προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Συμφωνώ, είπε, με την πρόταση της Προέδρου του Σ.Φ.Ε, για ίδρυση Μουσείου Ελληνισμού της Μικράς Ασίας σε χώρους των συγκεκριμένων πολυκατοικιών».
Η Ηρώ Σγουράκη-Αλεξιάδου, σκηνοθέτης και δημιουργός-παραγωγός πνευματικών και πολιτιστικών ταινιών στην Ελληνική Τηλεόραση, (Μονόγραμμα-Τη γλώσσα μου έδωσαν Ελληνική- Γιώργος Σεφέρης-Οδυσσέας Ελύτης κ.λ.π.) έχει αποσπάσει Ελληνικά και Διεθνή βραβεία. Είναι συγγραφέας, μέλος σε συμβούλια πολλών Οργανισμών, σωματείων και ερευνητικών ιδρυμάτων.
Στο χαιρετισμό της προς τους συνέδρους, υπογράμμισε «τη διπλή Μικρασιάτικη καταγωγή της. Στην εκπομπή «Μονόγραμμα», είπε, έχουν παρουσιαστεί 43 σπουδαίες προσωπικότητες με Μικρασιατική καταγωγή: Νομπελίστες, Ακαδημαικοί, Αρχαιολόγοι, Συνθέτες, Αρχιμουσικοί, Συγγραφείς, Σκηνοθέτες, Πολιτικοί, άλλη μία απόδειξη του Πνευματικού πλούτου και της προσφοράς των Μικρασιατών Ελλήνων»!
Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, δημιούργημα της οικογένειας Λάζαρου Ευφραίμογλου, προβάλει την Ελληνική Ιστορία και τον Πολιτισμό και αναδεικνύει τη συμβολή του στον Παγκόσμιο Πολιτισμό. Διεξάγει ερευνητικό έργο και με δεύτερο άξονα τον «Ελληνικό Κόσμο» είναι και εστία εκπαίδευσης.
Το βραβείο για το Ίδρυμα παρέλαβε ο Διευθύνων Σύμβουλος κ.Δημήτρης Ευφραίμογλου, ο οποίος είπε: «η προβολή της Ελληνικής Ιστορίας και του Πολιτισμού αποτελεί βασικό στόχο του Ι.Μ.Ε και αυτόν υπηρετούμε αξιοποιώντας τις δυνατότητες που μας παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία. Και βέβαια ξεχωριστή θέση στις δράσεις μας έχει η ζωή και η δράση του Μικρασιατικού Ελληνισμού σε όλη την ιστορική συνέχεια. Η γνώση της ιστορίας είναι δύναμη, απαραίτητη για την αντιμετώπιση του παρόντος και τη διαμόρφωση ενός καλύτερου μέλλοντος. Κινήσεις σαν τη σημερινή βράβευσή μας στηρίζουν πραγματικά να συνεχίσουμε σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες που σήμερα όλοι βιώνουμε».
Τα χρυσά μετάλλια και τις τιμητικές διακρίσεις απένειμαν: Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεοδόσης Πελεγρίνης, το μέλος της Ακαδημίας Αθηνών κ.Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, η κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής κ. Αμαλία Μόζερ, ο κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής κ. κ. Μάριος Μπέγζος, οι πρώην Κοσμήτορες της Φιλοσοφικής Σχολής, κ.Εμμανουηλ Μικρογιαννάκης και η κ. Μαρία Μενεγάκη.
Χαιρετισμό κατά την έναρξη του συνεδρίου απηύθυνε η Καθηγήτρια κ. Αμαλία Μόζερ (Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής) και εκ μέρους του Πρυτάνεως, ο Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής Καθηγητής κ. Μάριος Μπέγζος, εκ μέρους της Περιφερειακής Ενότητας Βορείου Τομέα Αθηνών ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Κωνσταντίνος Μανιάτης, εκ μέρους του Σ.Φ.Ε η πρόεδρος κ. Ευαγγελία Βλυσίδου- Λεονταρίδου, εκ μέρους της Ένωσης Μικρασιατών η πρόεδρος κ. Καλλιόπη Θεοφιλίδου-Δημητράκη και εκ μέρους του Συλλόγου Σμυρναίων Ν. Ιωνίας ο πρόεδρος κ. Άγγελος Μελεμενής.
Το Συνέδριο διεξήχθη σύμφωνα με το πρόγραμμα σε πέντε τρίωρες συνεδρίες –Θεματικές ενότητες-
και ακολούθησε καλλιτεχνικό –πολιτιστικό πρόγραμμα .
Η 1η Συνεδρία είχε θέμα « Ελληνισμός Μ. Ασίας: ξεριζωμός, εγκατάσταση και ένταξη προσφύγων στον Ελλαδικό χώρο» με συντονιστή τον κ. Ε. Μικρογιαννάκη τ. Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ
Η 2η Συνεδρία είχε θέμα: «Ιωνία – Καππαδοκία – Πόντος – Θράκη: Γράμματα, Τέχνες, Εμπόριο» με συντονιστή τον ιστορικό κ. Α. Παυλίδη (Δρ. Ιστορίας Παντείου Παν/μίου, Εκπαιδευτικός, Πρόεδρος Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών).
Η 3η Συνεδρία είχε θέμα: «Η συμβολή της θρησκείας και του Κλήρου στη συνοχή του Μικρασιάτικου Ελληνισμού» με συντονίστρια την κ.Καμηλάκη-Πολυμέρου Αικατερίνη
(Δ/ντρια του Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών)
Κατά τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου, χαιρετισμό απηύθυναν οι συνεργαζόμενοι φορείς του συνεδρίου, η πρόεδρος της Π.Κ.Β.Π κ. Μ. Αραμπάνου, ο πρόεδρος της Ένωσης Μικρασιατών Γκιουλμπαξιωτών «Νέα Ροδώνη» κ. Χρ. Κάζος και εκ μέρους των λοιπών φορέων ο πρόεδρος του συλλόγου «Φίλοι των απανταχού Καρδαμυλίων» κ. Κων/νος Φράγκος.
Η 4η Συνεδρία είχε θέμα: «Διακεκριμένες προσωπικότητες της Μ. Ασίας και η συμβολή τους στον πολιτισμό της Νεώτερης Ελλάδας: λογοτέχνες, ποιητές, ζωγράφοι» με συντονιστή τον κ. Κων/νο Σβολόπουλο (Ακαδημαϊκό, ομότ. Καθηγητή Ιστορίας Ε.Κ.Π.Α).
Οι ηθοποιοί Κατερίνα Χέλμη και Μάνος Καρατζογιάννης διάβασαν αποσπάσματα από έργα των Σεφέρη, Ελύτη και Βενέζη.
Η 5η Συνεδρία είχε θέμα «Λαϊκός πολιτισμός της Μ. Ασίας, παράδοση και συλλογική δραστηριότητα Συλλόγων και Φορέων» με συντονίστρια την κ. Γουίλ-Μπαδιερετάκη Τζιν (Τέως Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ε.Κ.Π.Α.).
Τα πρακτικά με όλες τις εισηγήσεις (34 ομιλητές), θα συμπεριληφθούν σε ειδική έκδοση.
Ακολούθησε το Πολιτιστικό Πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχαν:
• Η μεικτή Χορωδία Μελισσίων του Δήμου Πεντέλης
• Η Βυζαντινή – Δημοτική χορωδία «Ύμνος και Παράδοση» της Ένωσης Μικρασιατών.
Χορούς, από τις διάφορες περιοχές των αλησμόνητων πατρίδων, παρουσίασαν οι χορευτικές ομάδες:
• Της Πνευματικής Πολιτιστικής και Κοινωνικής Κίνησης Βορείων Προαστίων
• Του Χορευτικού Τομέα του Πολιτιστικού Ομίλου φοιτητών του Παν/μίου Αθηνών
• Του Δήμου Ν.Ιωνίας
• Της Ένωσης Ποντίων Μελισσίων Αττικής
• Του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Ν.Ιωνίας
• Του Λαογραφικού Χορευτικού Συλλόγου Αχαρνών «Ο Κόκκινος Μύλος»
• Η ομάδα του Χορευτικού Εργαστηρίου Ν.Ιωνίας
Η παρουσία όλων των καλλιτεχνικών σχημάτων ήταν εντυπωσιακή και ακολούθησε η απονομή επαίνων.
Στη συνέχεια διαβάστηκε ψήφισμα, από τη Γεν.Γραμματέα του Συνδέσμου Φιλίας Εθνών κ. Αμαλία Πορτάλιου, που επεσήμανε «την ανάγκη βαθύτερης μελέτης και προβολής της παρουσίας του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία και Ανατολική Θράκη. Παράλληλα ζητείται να παραχωρηθεί «χώρος από τις αποδεσμευμένες πλέον 8 Πολυκατοικίες της Λεωφόρου Αλεξάνδρας στους Μικρασιατικούς φορείς ώστε να λειτουργήσει ενοποιημένο Μουσείο Μικρασιατικού Πολιτισμού- Μικρασιατικό Σπίτι». Το ψήφισμα έγινε ομόφωνα δεκτό.
Ο πρώην Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής κ. Εμ. Μικρογιαννάκης, πριν τη λήξη, αξιολόγησε θετική την προσφορά του συνεδρίου στον εμπλουτισμό των γνώσεων των συνέδρων για την Ιστορία και τον Πολιτισμό του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Τις εργασίες του συνεδρίου έκλεισε η πρόεδρος του Σ.Φ.Ε κ. Ευαγγελία Βλυσίδου- Λεονταρίδου, η οποία αφού ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους για τη συμμετοχή τους, διευκρίνισε ότι το συνέδριο διεξήχθη στη Φιλοσοφική Σχολή προκειμένου να έχουν την ευκαιρία να το παρακολουθήσουν οι φοιτητές, η παρουσία των οποίων ήταν μεγάλη και τις δύο ημέρες. Ενδεικτική ήταν η άποψη φοιτητή ο οποίος είπε: «Από το συνέδριο αυτό σίγουρα εμείς οι φοιτητές μάθαμε αλήθειες τις οποίες δεν γνωρίζαμε».
Ακολούθησε γευσιγνωσία Μικρασιατικών εδεσμάτων που είχαν παρασκευασθεί από τους ίδιους τους οργανωτές και συνδιοργανωτές του συνεδρίου.
Οι Πρόεδροι και μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής Συνεδρίου
1. Βλυσίδου-Λεονταρίδου Ευαγγελία: Πρόεδρος Σ.Φ.Ε., Αντιπρόεδρος Ένωσης Μικρασιατών
2. Θεοφιλίδου-Δημητράκη Καλλιόπη, Πρόεδρος Ένωσης Μικρασιατών με έδρα τα Μελίσσια
3. Μελεμενής Άγγελος, Πρόεδρος Συλλόγου Σμυρναίων Ν. Ιωνίας
4. Κάζος Χρήστος, Πρόεδρος Συνδέσμου Μικρασιατών-Γκιουλμπαξιωτών «Νέα Ροδώνη»
5. Αραμπάνου Μαρία, Πρόεδρος Πνευματικής Πολιτιστικής & Κοινωνικής Κίνησης Βορείων Προαστίων
6. Φράγκος Κων/νος Πρόεδρος Συλλόγου « Φίλοι των Απανταχού Καρδαμυλίων»
7. Γιατράκου Μαρία- Ελευθερία, Δ/ντρια Ομηρικής Ακαδημίας
Δείτε φωτογραφίες στο τέλος του άρθρου
