Αν και δε βρίσκεται στο νούμερο ένα της κατάταξης με τα υγιεινά τρόφιμα, αρκετές μελέτες έχουν αποδείξει, ότι ο καφές διαθέτει ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία και τη μακροζωία.
Όπως ακριβώς το κρασί, η σοκολάτα και το ποπ κορν, ο καφές βρίσκεται μεταξύ των «μη υγιεινών» προϊόντων που προσφέρουν ωστόσο ευεργετική δράση για την ανθρώπινη υγεία. Σειρά ερευνών έχει δείξει ότι ο καφές, ακόμα και τέσσερα ή περισσότερα φλιτζάνια σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να παράσχει οφέλη στον άνθρωπο. Χαρακτηριστικά είναι τα συμπεράσματα του Αμερικανικού Ινστιτούτου Καρκίνου, που έπειτα από 13 χρόνια έρευνας, αναφέρει ότι ο η κατανάλωση καφέ συνδέεται με το μειωμένο κίνδυνο του πρόωρου θανάτου, σε ποσοστό μάλιστα που αγγίζει το 16%.
Παρά το γεγονός, ότι η υπερβολική κατανάλωση καφέ μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες και να συμβάλλει στην εξάρτηση από την καφεΐνη, υπάρχουν 10 τομείς στους οποίους ο καφές είναι νούμερο ένα σύμμαχος για την υγεία..αν φυσικά περιορίσετε το γάλα και τη ζάχαρη, που προσθέτετε.
Πέτρες στη χολή
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Harvard το 2002 ανακάλυψαν, ότι οι γυναίκες, οι οποίες καταναλώνουν τουλάχιστον τέσσερα φλιτζάνια καφέ ημερησίως, μειώνουν κατά 25% τον κίνδυνο να εμφανίσουν πέτρες στη χολή. Προηγούμενη έρευνα που είχε διεξαχθεί, υποστήριζε ότι το ίδιο ισχύει και για τους άνδρες.
Κατά της κατάθλιψης
Οι γυναίκες που πίνουν δύο με τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα έχουν 15% λιγότερες πιθανότητες να πάθουν κατάθλιψη, ενώ το ποσοστό αυξάνεται στο 20% όταν πρόκειται για περισσότερους από τέσσερις καφέδες, σύμφωνα με μελέτη του «Archives of Internal Medicine» του 2011.
Βελτιώνει τη μνήμη
Ο καφές θεωρείται ευεργετικός για τη βραχυπρόθεσμη και τη μακροπρόθεσμη μνήμη. Το 2005, μία μελέτη που παρουσιάστηκε στην Ένωση Ραδιολογίας της Βόρειας Αμερικής, αποκάλυψε, ότι καταναλώνοντας δύο φλιτζάνια καφέ (όχι ντεκαφεϊνέ) μπορείτε να βελτιώσετε όχι μόνο τη βραχυπρόθεσμη μνήμη σας, αλλά και τον χρόνο αντίδρασης του εγκεφάλου.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2007, μία άλλη έρευνα ήρθε να επικυρώσει το γεγονός, καθώς ανέφερε, ότι οι γυναίκες (και όχι οι άντρες) ηλικίας 65 ετών και άνω, οι οποίες έπιναν περισσότερους από 3 καφέδες τη μέρα, είχαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ μνήμης και είχαν λιγότερες πιθανότητες να πάθουν απώλεια μνήμης, από εκείνες που έπιναν μόλις έναν καφέ την ημέρα.
Ωστόσο, αν και οι επιστήμονες γνωρίζουν αρκετό καιρό ότι ο καφές μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να νοσήσει κάποιος από Alzheimer, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντα το 2011, ανακάλυψαν το λόγο της αλληλεπίδρασης μεταξύ καφέ και καφεΐνης. Σύστηναν μάλιστα, να καταναλώνει κάποιος τέσσερις με πέντε καφέδες ημερησίως, ξεκινώντας από τη μέση ηλικία, προκειμένου να αυξήσει τα επίπεδα του παράγοντα διέγερσης αποικιών των κοκκιοκυττάρων (GCSF), ο οποίος μειώνεται στους ασθενείς που πάσχουν από Alzheimer.
Μειώνει τον κίνδυνο διαβήτη
Αρκετές μελέτες προτείνουν την κατανάλωση καφέ για την προστασία από τον διαβήτη, τύπου 2. Ειδικά μάλιστα αν ο ασθενής καταναλώνει τέσσερα ή περισσότερα φλιτζάνια, τότε μπορεί το ποσοστό μείωσης να φτάνει το 50%. Τον Ιανουάριο του 2012, μία μελέτη του «Journal of Agricultural & Food Chemistry» έδωσε μία πιθανή εξήγηση, υποστηρίζοντας ότι τα συστατικά του καφέ ενδεχομένως μπλοκάρουν ένα πολυπεπτίδιο (hIAPP), που μπορεί να οδηγήσει σε ανώμαλες πρωτεϊνικές ίνες, οι οποίες βρίσκονται σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.
Κατά του καρκίνου
Η κατανάλωση καφέ έχει σχετιστεί με τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού, του ενδομητρίου, του προστάτη και του ήπατος, αλλά και όσων μορφών καρκίνου συνδέονται με την παχυσαρκία, τα οιστρογόνα και την ινσουλίνη.
Σουηδική έρευνα του 2008, αναφέρει ότι τουλάχιστον δύο με τρεις καφέδες την ημέρα είναι ικανοί να μειώσουν τον κίνδυνο ή να καθυστερήσουν την εμφάνιση καρκίνου του μαστού.
Ωστόσο και για τους άνδρες τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά, καθώς σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Harvard, τόσο ο κανονικός όσο και ο ντεκαφεϊνέ καφές συμβάλλουν σημαντικά στη μείωση του κινδύνου για τον καρκίνο του προστάτη.
Τονώνει τον μεταβολισμό
Ο καφές μπορεί να γίνει ο σύμμαχός σας για να διατηρήσετε ή να χάσετε βάρος. Σε παλαιότερη έρευνα (από τη δεκαετία του 1980 μάλιστα) έχει παρατηρηθεί, ότι η καφεΐνη τονώνει το μεταβολισμό, αν και μεγαλύτερη οξείδωση του λίπους παρατηρείται σε όσους δεν είναι υπέρβαροι.
Το 2006, η έρευνα αυτή επικυρώθηκε από μία νέα μελέτη, η οποία ανέφερε, ότι η τόνωση του μεταβολισμού, που πρόσφερε ο καφές, ήταν μεγαλύτερη και διαρκούσε περισσότερο, στις αδύνατες γυναίκες. Ακόμη πιο πρόσφατα, μία ακόμα έρευνα αποκάλυψε, ότι οι πράσινοι κόκκοι καφέ, που χρησιμοποιούνται ως συμπλήρωμα διατροφής, συμβάλλουν σημαντικά στην απώλεια βάρους. Σε νούμερα, αυτό σημαίνει απώλεια 8 κιλών κατά μέσο όρο, σε παχύσαρκους ενήλικες μέσα σε διάστημα 22 εβδομάδων.
Μειώνει τον κίνδυνο της νόσου του Πάρκινσον
Μελέτη του 2010 ανέφερε ότι αν κάποιος πίνει τουλάχιστον δύο με τρία φλιτζάνια καφέ καθημερινά, μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον κατά 25%.
Αντιοξειδωτικές ιδιότητες
Ο ερευνητής του Harvard, Edward Giovannucci, στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention» παρατήρησε, ότι ο καφές έχει περισσότερες αντιοξειδωτικές ιδιότητες από τα φρούτα και τα λαχανικά. Στην πραγματικότητα, το 2005 μία ακόμα μελέτη είχε τοποθετήσει τον καφέ στην πρώτη θέση των αντιοξειδωτικών τροφίμων.
Ενισχύει την αντοχή και την απόδοση
Ο καφές και ειδικά η καφεΐνη που περιέχει, ενισχύουν σημαντικά την αντοχή και τη βραχυπρόθεσμη απόδοση. Μελέτη του 2008 κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι το όφελος της καφεΐνης πριν από την άσκηση στα αγωνίσματα αντοχής και πριν από δραστηριότητες, που απαιτούσαν μακροπρόθεσμα αρκετή ένταση, ήταν ευεργετικό για τους συμμετέχοντες. Επίσης, η καφεΐνη μπορεί να βοηθήσει τους αθλητές να έχουν καλύτερη απόδοση κατά τη διάρκεια της προπόνησής τους (ακόμα και στην περίπτωση που έχουν στερηθεί τον ύπνο τους), εάν λαμβάνεται μία ώρα πριν από την άσκηση σε ποσοστό 4 mg για κάθε κιλό σωματικού βάρους.
Πρόληψη αρθρίτιδας
Σε έρευνα που διεξήχθη σε άντρες άνω των 40 ετών, οι οποίοι κατανάλωναν καφέ για αρκετό χρονικό διάστημα, διαπιστώθηκε μειωμένος κίνδυνος ουρικής αρθρίτιδας, μίας φλεγμονώδους κατάστασης, που προκαλείται από αυξημένα επίπεδα του ουρικού οξέος. Μάλιστα, τα αποτελέσματα έκαναν λόγο τόσο για τον ντεκαφεϊνέ, όσο και για τον κανονικό καφέ, ενώ ασθενείς που κατανάλωναν περισσότερα από 6 φλιτζάνια την ημέρα, παρουσίασαν έως και 60% χαμηλότερο κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας.