Ο Κωστάκης Θεοφύλακτος κατάγονταν από την Τραπεζούντα. Η οικογένεια του υπήρξε από τις πλουσιότερες του Πόντου με μεγάλη συνεισφορά στα κοινά και στα φιλάνθρωπα έργα. Η έπαυλη στην οποία κατοικούσε στεγάζει σήμερα το μουσείο Τραπεζούντας.
Στο τέλος του κειμένου υπάρχει φωτογραφικό υλικό από το εσωτερικό της έπαυλης.
Υπήρξε ιδιοκτήτης ενός από τους τέσσερις μεγαλύτερους τραπεζικούς-εμπορικούς οίκους της Τραπεζούντας και του Πόντου, ευεργέτης της κοινότητας Τραπεζούντας και δήμαρχος της κατά τη Ρωσική κατοχή (1916-1918).
«Ο Θεοφύλακτος Κωνσταντίνος -μεγάλος ευεργέτης της ελληνορθόδοξης κοινότητας Τραπεζούντας, γνωστός για τη συνεισφορά του στην ανέγερση του Φροντιστηρίου- και ο Α. Λεοντιάδης ήταν οι ιδρυτές και ιδιοκτήτες της ομώνυμης τράπεζας της Τραπεζούντας»
Τον Ιανουάριο του 1883 έγινε η τελετή θεμελίωσης των «προσοδοφόρων κτημάτων» του Φροντιστηρίου στο οποίο υπήρξε υψηλός χορηγός. Το 1897, ο Θεοφύλακτος μαζί με το μητροπολίτη Τραπεζούντος Κωνστάντιο και με τους Γεώργιο Φωστηρόπουλο και Κωνσταντίνο Βελισσαρίδη, πήραν την απόφαση για την εκ βάθρων ανοικοδόμηση του Φροντιστηρίου-που ήδη είχε θεμελιωθεί το 1883- με χρήματα που προήλθαν από εράνους που έκαναν στη Ρωσία, με πρόεδρο της επιτροπής ανοικοδόμησης τον Θεοφύλακτο, μετέπειτα επίτροπο του εν λειτουργία Φροντιστηρίου.
Ο εμπορικός και Τραπεζικός οίκος του Θεοφύλακτου μαζί με τους τρείς άλλους Ελληνικούς δέσποζε στην οικονομική ζωή του Πόντου, ως το Βατούμ και το Ερζερούμ, όπως μας πληροφορεί ο Χρύσανθος Τραπεζούντος. Από τις 5 τράπεζες της πόλης οι τρεις ανήκαν σε Ποντίους τραπεζίτες ενώ στις υπόλοιπες δύο ,των Αθηνών και της Οθωμανικής τράπεζας την πλειοψηφία των μετοχών είχαν οι Έλληνες και οι Αρμένιοι.
« Ήταν δε τόσο ισχυρός ο ρόλος των ελληνικών τραπεζών και των συνδεδεμένων με αυτές εμπορικών οίκων στην οικονομική ζωή του Πόντου, ώστε, σύμφωνα με μαρτυρία του Χρύσανθου, οι ίδιοι οι Τούρκοι έμποροι της πόλης ματαίωσαν την απόφαση των Νεότουρκων για μποϊκοτάζ των Ελλήνων εμπόρων του Πόντου το 1914 επειδή φοβήθηκαν τα αντίποινα αυτών των τραπεζικών και εμπορικών οίκων…»
Η προσωπογραφία του Θεοφύλακτου, πρώτη μεταξύ των άλλων ευεργετών, ήταν αναρτημένη στον τοίχο του μεγάρου την μητροπόλεως Τραπεζούντας.
Με δαπάνες του ανεγέρθη και λειτούργησε στην ενορία Αγίου Γρηγορίου το Θεοφυλάκτειο νηπιαγωγείο.
Το 1907 ο Θεοφύλακτος, μαζί με το Γεώργιο Φωστηρόπουλο, ανέλαβε τη δαπάνη για τις τετραετείς σπουδές στα πανεπιστήμια της Λωζάννης και τις Λειψίας
του διακόνου τότε και κατοπινού μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθου.
Ο κατά τον Στέλιο Ροΐδη, Κερασούντιος Κωστάκης Θεοφύλακτος ενίσχυε οικονομικά όχι μόνον ελληνικά, αλλά κάποιες φορές και τουρκικά ιδρύματα.
Το 1917, ο Θεοφύλακτος χρεοκόπησε και κατασχέθηκε όλη η περιουσία του συμπεριλαμβανομένου και του μεγάρου που έχτισε για να στεγάσει την οικογένεια του και που σήμερα στεγάζεται το μουσείο Τραπεζούντας.
Η σύζυγος του Ελένη Θεοφυλάκτου υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Μερίμνης και δεύτερη πρόεδρος της. Η Ελένη Θεοφυλάκτου έκλεισε τα μάτια της στην
Κωσταντινούπολη κατεστραμμένη οικονομικά και εγκαταλελειμμένη 6 χρόνια μετά τον Ξεριζωμό.
(Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού)
Λένα Σαββίδου
Πηγή: thalassa-karadeniz.mylivepage.com
Ευχαριστούμε την κ. Λένα Σαββίδου για το φωτογραφικό υλικό